Umowa zlecenie – darmowy wzór do pobrania wraz z omówieniem
Czym jest umowa zlecenie?
Umowa zlecenie (dalej również: u.z.) to umowa cywilnoprawna, szczegółowo uregulowana w kodeksie cywilnym (art. 734 – 751 k.c.). Zgodnie z art. 734 § 1 k.c. przez u.z. zleceniobiorca zobowiązuje się do wykonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie, a w braku odmiennego zastrzeżenia kontrakt obejmuje również umocowanie do wykonania czynności w imieniu dającego zlecenie. Zleceniobiorca zobowiązany jest do wykonania umowy w sposób staranny (należyta staranność), ponosi odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zleconych czynności, gdy wykonywał zobowiązanie niezgodnie z treścią umowy lub nie zachował należytej staranności (lub nie wykonał umowy w ogóle). Wykonawca u.z. nie jest jednak odpowiedzialny za ostateczny rezultat, w przeciwieństwie do przyjmującego zamówienie w umowie o dzieło.
Umowa zlecenie czy umowa o pracę?
Zgodnie z art. 22 § 1 k.p., przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Stosunek pracy wyróżnia spośród innych kontraktów m.in. osobiste wykonywanie pracy w sposób ciągły, podporządkowanie, ponoszenie przez pracodawcę ryzyka współpracy oraz odpłatny charakter. W przypadku umowy zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do wykonania konkretnej czynności zleconej przez zleceniodawcę, w kontrakcie istotna jest dowolność wyboru miejsca oraz czasu wykonania umowy przez przyjmującego zlecenie, dowolność ta nie może zostać całkowicie ograniczona w umowie – jest to dominująca cecha odróżniająca od siebie omawiane kontrakty.
W tym miejscu należy podkreślić, że o charakterze umowy nie decyduje jej nazwa nadana przez strony np. „umowa o pracę”, lecz całokształt okoliczności sprawy w zestawieniu z treścią kontraktu, tabela poniżej przedstawia niektóre cechy umów, które są oznaką ich odmienności i pozwalają na właściwą interpretację kontraktu.
Umowa o pracę | Umowa zlecenie |
uregulowana w Kodeksie Pracy | uregulowana w Kodeksie Cywilnym |
wymagana forma pisemna lub potwierdzenie umowy na piśmie | brak wymogów co do formy umowy |
pracownik to wyłącznie osoba fizyczna | zleceniobiorca może być osobą fizyczną lub innym podmiotem |
posada pracownicza – etat | zatrudnienie niepracownicze |
prawa i obowiązki wynikające z Kodeksu Pracy m.in. prawo do urlopu | prawa i obowiązki wynikające z umowy oraz k.c. |
kierownictwo | brak kierownictwa (równorzędność stron) |
praca osobista | możliwość powierzenia obowiązków osobie trzeciej w przypadkach określonych w art. 738 k.c. lub w umowie |
miejsce i czas pracy określone w umowie | swoboda zleceniobiorcy co do czasu i miejsca wykonania umowy |
min. płaca za pracę | min. stawka za godzinę świadczenia zlecenia |
wszystkie składki na ubezpieczenie obowiązkowe | składka chorobowa dobrowolna |
długość wypowiedzenia, uzależniona od czasu trwania stosunku pracy | wypowiedzenie możliwe w każdym czasie, chyba że co innego wynika z treści umowy |
Zgodnie z art. 22 § 1 (1) oraz (2) k.p. współpraca w warunkach określonych w kodeksie pracy jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę obraną przez strony umowy, nie jest również dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę (dalej: u.o.p.) umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków pracy, określonych w kodeksie pracy. Podpisanie umowy zlecenie zamiast u.o.p., pomimo istnienia ku temu przesłanek stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika i jest zagrożone karą grzywny od 1000 zł do 30 000 zł, nie jest to jedyna konsekwencja z jaką musi liczyć się zleceniodawca, bowiem pracownikowi w omawianym przypadku będą przysługiwały również roszczenia takie jak: roszczenie o wypłatę odszkodowania z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania u.o.p., roszczenie o wypłatę pensji za pracę w godzinach nadliczbowych, czy roszczenie o wypłatę ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.
Odpłatność umowy
W przeciwieństwie do umowy o dzieło, zlecenie może być nieodpłatne, warto jednak pamiętać, że jeżeli z umowy lub okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się do jego nieodpłatnego wykonania to należy wypłacić mu gratyfikację. W braku obowiązującej taryfy oraz braku umowy między stronami zleceniobiorcy należy się zapłata odpowiadająca wykonanej pracy. Najczęściej strony decydują się jednak na określenie wysokości oraz zasad wynagradzania w umowie, w tym zakresie przysługuje im spora dowolność. Mocą u.z. przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla zleceniodawcy, w braku odmiennych zastrzeżeń umownych wynagrodzenie staje się wymagalne dopiero po wykonaniu zobowiązania.
Stawka godzinowa
Bardzo popularnym rozwiązaniem jest przyjęcie rozliczenia za każdą godzinę wykonywanego zlecenia poprzez ustalenie stawki za godzinę pracy. Zawierając kontakt zlecenia należy pamiętać, że ustalona umownie stawka nie może być niższa niż przewidziana prawem minimalna stawka godzinowa. Należy mieć również na uwadze zmiany w wysokościach tych stawek – wysokość min. płacy godzinowej w 2024 r. wzrośnie o 17,9% w porównaniu z rokiem uprzednim. Już od 1 stycznia 2024 r. min. stawka wyniesie 27,70 zł, a od 1 lipca 2024 r. 28,10 zł.
Uwaga! Przedsiębiorca, który wypłaca przyjmującemu zlecenie wynagrodzenie w wysokości niższej niż obowiązująca min. stawka za godzinę podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
Ryczałt
Strony mogą zdecydować się na rozliczenie poprzez ustalenie wynagrodzenia ryczałtowego. Ryczałt to ustalona kwota pieniężna należna zleceniobiorcy za całość prac objętych kontraktem. Jednakże, ustalenie ryczałtu nie zwalnia zleceniodawcy od obowiązku stosowania min. stawki za godzinę pracy. Określając wysokość ryczałtu należy uwzględnić godzinowy wymiar realizacji zlecenia, tak aby wynagrodzenie w przeliczeniu na godziny odpowiadało stawce minimalnej. Zleceniodawca obowiązany jest prowadzić ewidencję czasu, który zleceniobiorca poświęcił na realizację zlecenia. Rejestracja godzin realizacji umowy jest dowolna, strony mogą posłużyć się gotowym wzorem, ustalić własny lub skorzystać z programu, który po instalacji umożliwia logowanie „przepracowanych” godzin.
Prowizja
Omawiana umowa może zostać podpisana z określeniem wynagrodzenia prowizyjnego, które uzależnione jest od wyników uzyskanych przez przyjmującego zlecenie w ramach wykonania kontraktu – np. w oparciu o przyjęty procent od sprzedaży lub zrealizowanej usługi. Zgodnie z art. 8d Ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, jeżeli o miejscu i czasie realizacji zlecenia lub świadczenia usług decyduje przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi i przysługuje mu wyłącznie gratyfikacja prowizyjna, do tego rodzaju umowy nie mają zastosowania przepisy o płacy minimalnej.
Składki
Zleceniodawca zobowiązany jest do zgłoszenia zleceniobiorcy do obowiązkowych ubezpieczeń w ZUS (wypełniając druk ZUS ZUA oraz ZUS ZZA). Co do zasady zleceniobiorca objęty jest ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym. Składki obejmują: ubezpieczenie emerytalne; rentowe; wypadkowe; chorobowe (dobrowolne); zdrowotne; Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Z obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne zwolnieni są uczniowie szkoły ponadpodstawowej oraz studenci, którzy nie ukończyli 26. roku życia. Zleceniobiorca objęty jest ubezpieczeniem zdrowotnym z tytułu każdej z zawartych u.z., wobec tego, jeżeli przyjmujący zlecenie zawarł kilka kontraktów składa na ubezpieczenie zdrowotne będzie musiała zostać opłacona osobno dla każdej z nich. Jeśli dający zlecenie zawiera kontrakt zlecenia z własnym pracownikiem to jest ona w pełni oskładkowana. Ustalanie opłat jest procedurą złożoną, dlatego wiele zleceniodawców decyduje się na skorzystanie z usług doświadczonych księgowych, którzy prawidłowo oblicza wysokość opłat oraz uwzględnią wszelkie wyjątki i zwolnienia.
Pobierz darmowy wzór umowy zlecenia 2024 w formacie pdf, word, doc – druk
Wzór umowy zlecenia w formacie pdf, docx jest dostępny do pobrania w pliku załączonym poniżej.
Umowę warto sporządzić w formie pisemnej, gdyż pomimo braków wymogów co do formy, dokument pisemny pozwala na udokumentowanie ustaleń, co może okazać się niezwykle przydatne w przypadkach sporów z kontrahentem.
Umowa zlecenie skupia w sobie następujące elementy przedmiotowo istotne (essentialia negotii):
- oznaczenie stron kontraktu;
- oznaczenie przedmiotu umowy (określenie konkretnej czynności zleconej przez dającego zlecenie);
- zobowiązanie przyjmującego zlecenie do starannego wykonania konkretnej czynności zleconej;
- zobowiązanie dającego zlecenie do wypłaty pensji;
- określenie daty rozpoczęcia oraz zakończenia wykonywania umowy – okres trwania kontraktu.
Oprócz ww. elementów przedmiotowo istotnych warto w kontrakcie uzgodnić:
- postanowienia dotyczące kar umownych;
- prorogatio fori, czyli wskazanie sądu właściwego do rozpoznania sprawy w przypadku konieczności rozstrzygnięcia sporów wynikających z umowy;
- zakaz powierzenia wykonania umowy osobie trzeciej, bez zgody dającego zlecenie;
- zakaz odstąpienia od ustalonego sposobu wykonania zlecenia bez zgody dającego zlecenie;
- zasady dotyczące wypłaty wynagrodzenia (termin, rachunek, data uznania wpłaty);
- zasady ewidencjonowania czasu poświęconego na wykonanie zobowiązania;
- zasady dotyczące udzielania informacji o przebiegu wykonania kontraktu;
- postanowienia dotyczące możliwości wypowiedzenia kontraktu;
- postanowienia dotyczące poufności;
- klauzulę przetwarzania danych osobowych (spełnienie wymogów wynikających z RODO);
- postanowienie dotyczące dopuszczalnych form dokonywania zmian w kontrakcie (np. jedynie w formie pisemnej pod rygorem nieważności).
Drukuj